Η τρύπα στον χρόνο
Κάποιες στιγμές καθορίζουν την Ιστορία και τον τρόπο που τη βλέπουμε: η μάχη στην οποία ο Μέγας Κωνσταντίνος είδε το όραμα του σταυρού, η Αλωση της Πόλης, το γκρέμισμα της Βαστίλλης, η δολοφονία του αρχιδούκα Φραγκίσκου Φερδινάνδου στο Σεράγεβο, η κατάληψη των Χειμερινών Ανακτόρων, η πυρπόληση του Ράιχσταγκ, η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, η πτώση του Τείχους του Βερολίνου, η καταστροφή των Δίδυμων Πύργων. Οι εικόνες κρυστάλλινες στη συλλογική μνήμη, στα βιβλία των παιδιών...
Οσο πιο κοντά στα γεγονότα βρισκόμαστε, όμως, τόσο πιο πολύπλοκη και θολή εμφανίζεται η πραγματικότητα. Αυτές τις ημέρες οι εορτασμοί για τα 20 χρόνια από την πτώση του Τείχους και της επανένωσης της Γερμανίας και της Ευρώπης μάς δίνουν την ευκαιρία να κοιτάξουμε λίγο πιο βαθιά μέσα στη ρωγμή του χρόνου. Εκεί βλέπουμε ότι η τρύπα που άνοιξε στο Τείχος στις 9 Νοεμβρίου του 1989 ήταν προϊόν πολύχρονης τριβής. Τα θεμέλια του σοβιετικού μπλοκ είχαν τρωθεί από την αδυναμία των καθεστώτων να δώσουν στους πολίτες τους τις ελευθερίες και τις ευκαιρίες που έβλεπαν στην άλλη μεριά του Τείχους. Τίποτα δεν θα μπορούσε να αντισταθεί σε αυτήν την πίεση. Η άμεση αιτία της πτώσης του ανατολικού μπλοκ, όμως, ήταν η πολιτική και στρατιωτική πίεση από τις ΗΠΑ του Ρόναλντ Ρέιγκαν, σε συνδυασμό με την εμπλοκή της Σοβιετικής Ενωσης στο Αφγανιστάν. Η οκτάχρονη θητεία του Ρέιγκαν έληξε τον Ιανουάριο του 1989, την ίδια χρονιά που οι Σοβιετικοί αποσύρθηκαν ηττημένοι από το Αφγανιστάν.
Μαζί με το Τείχος γκρεμίστηκε και η Σοβιετική Ενωση. Ο κόσμος έπαψε να μοιράζεται σε δύο υπερδυνάμεις και ιδεολογίες. Επικράτησαν οι ΗΠΑ και ο καπιταλισμός. Απελευθερώθηκαν τρομερές δυνάμεις με απρόβλεπτες συνέπειες. Η Ευρώπη ενώθηκε ταχύτατα - σήμερα οι 27 χώρες της αποτελούν τη μεγαλύτερη αγορά του κόσμου- αλλά σε πολιτικό επίπεδο ακόμη δεν ξέρει τι θέλει. Η παγκόσμια οικονομία έδωσε νέες ευκαιρίες σε αναδυόμενες χώρες, αλλά η έλλειψη φραγμών οδήγησε στην πτώση κολοσσών της Ουόλ Στριτ και σε παγκόσμια ύφεση. Ο ισλαμικός φανατισμός που παγίδευσε τη Σοβιετική Ενωση στο Αφγανιστάν σήμερα στοιχειώνει τις ΗΠΑ, οι οποίες τον υπέθαλψαν όταν τους συνέφερε. Υπερχρεωμένες, οι ΗΠΑ δεν θα είναι η μόνη υπερδύναμη για πολύ: η Ασία φαίνεται ακαταμάχητη και η Ευρώπη την ακολουθεί.
Οι χθεσινοί πανηγυρισμοί στο Βερολίνο μοιάζουν με χορό πάνω σε ένα πλοίο που ξέρουμε από πού έρχεται, αλλά κανείς δεν γνωρίζει πού πάει
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου