Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2010

"Σκοτάδι στα Χανιά"


Του Νικου Κωνστανταρα
Κάτι τρομακτικό συμβαίνει στα Χανιά. Η επιμονή ορισμένων να καταστρέψουν τη συναγωγή Ετς Χαγίμ –πυρπολώντας την δύο φορές σε 11 μέρες– και η έως τώρα αδιαφορία της ευρύτερης κοινωνίας είναι αντίθετες με τις αξίες μιας πόλης που καμαρώνει για το ευρύτερο φιλελεύθερο πνεύμα της και την ανοχή προς άλλους πολιτισμούς. Οι δράστες των δύο επιθέσεων δεν έγιναν γνωστοί, αλλά οι ενδείξεις είναι ότι προέρχονται από τον χώρο της Ακρας Δεξιάς. Σε μια πόλη η οποία δεν είχε ισχυρή ακροδεξιά παράδοση, η πρώτη επίθεση στη συναγωγή, στις 5 Ιανουαρίου, θα μπορούσε να θεωρηθεί εξαίρεση· η δεύτερη, την περασμένη Παρασκευή, δείχνει την άνεση των δραστών να επιτίθενται χωρίς να κινδυνεύουν να συλληφθούν και χωρίς να καταδικάζεται η πράξη τους.
Τελευταία, έχουν σημειωθεί αρκετοί βανδαλισμοί σε μνημεία που θυμίζουν τη μακραίωνη παρουσία των Εβραίων της Ελλάδας, οι κοινότητες των οποίων αφανίστηκαν από τη θηριωδία της γερμανικής κατοχής. Κάθε εκδήλωση αντισημιτισμού –όπως κάθε πράξη εναντίον του «διαφορετικού»– είναι ανησυχητική και καταδικαστέα, αλλά εξηγείται κάπως από την άνοδο ακραίων δεξιών ομάδων τα τελευταία χρόνια και τη νομιμοποίηση των ιδεών τους από τα μέσα ενημέρωσης. Αυτό που κάνει την περίπτωση των Χανίων πιο ανησυχητική είναι ότι η κοινωνία φαίνεται να ανέχεται πράξεις μιας μικρής μειονότητας η οποία, σε οτιδήποτε άλλο, θα προκαλούσε έντονη καταδίκη.
Οι δράστες δείχνουν να απολαμβάνουν μια παράξενη ανοχή όταν στρέφονται εναντίον εβραϊκού στόχου. Και αυτό, όμως, εξηγείται: ας μη γελιόμαστε, από την αρχαιότητα υπήρξε έχθρα ανάμεσα σε Ελληνες και Εβραίους, αφότου οι Εβραίοι απέρριψαν τον εξελληνισμό των ηγετών τους κατά την Ελληνιστική και Ρωμαϊκή εποχή. Υπήρξαν, όμως, και πολλοί αιώνες ειρηνικής συνύπαρξης. Με την εβραϊκή παρουσία της Κρήτης να έχει σβήσει το 1944, θα πίστευε κανείς ότι το ελάχιστο που θα έκαναν οι Κρητικοί θα ήταν να τιμούν τη μνήμη των αδικοχαμένων συμπολιτών τους. Αντιθέτως, ορμώμενοι από οργή για τις θηριωδίες των Ισραηλινών εναντίον των Παλαιστινίων, «προοδευτικοί» τοπικοί άρχοντες εναντιώθηκαν στην αναστήλωση της συναγωγής πριν από μερικά χρόνια, ενώ η Εκκλησία είχε τις δικές της αντιρρήσεις, κυρίως για τυπικούς λόγους. Μπορεί να είχαν τους λόγους τους, αλλά δεν είχαν σχέση με την αναστήλωση ενός ναού.
Δεν υπάρχει εβραϊκή κοινότητα στα Χανιά, για να «προκαλεί» με την όποια διαφορετικότητά της. Οπότε, οι επιθέσεις έχουν μόνο συμβολικό στόχο, είτε ως διαμαρτυρία για την πολιτική του Ισραήλ είτε ως επίθεση στη μνήμη του τόπου. Πηγάζουν, δηλαδή, από τη ναζιστικής έμπνευσης ιδέα της «συλλογικής ευθύνης» και από καθαρό μίσος. Ο,τι και αν πάθουν οι πέτρες του παλιού ναού δεν έχει πια μεγάλη σημασία. Αυτό που θα βυθίσει τα όμορφα Χανιά στο σκοτάδι –αργά ή γρήγορα– είναι η ευκολία με την οποία πολλοί πολίτες είναι έτοιμοι να ξεχάσουν το παρελθόν και να ανεχτούν τη βία και τη μισαλλοδοξία.
 kathimerini.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου